Khi đến với vùng đất Khánh Hòa nơi đây với vô vàn các món ăn đặc sản nổi tiếng. Nhưng những đặc sản đó chỉ tóm gọn lại trong câu ca dao dân gian “Yến sào Hòn Nội - Vịt lội Ninh Hòa - Tôm hùm Binh Ba - Nai khô Diêm Khánh...“.
Như các bạn đã biết món ăn đặc sản yến sào hay còn gọi tổ yến gọi theo âm hán là thực phẩm bổ dưỡng có giá trị cao. Chỉ có bán ở một số tỉnh Nam Trung Bộ như tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa… Các tổ chim yến thường được làm ở các đảo ở trên các vách đá nên việc khai thác yến sào thường rất nguy hiểm. Ngày nay chim yến được người dân Khánh Hòa nuôi tự nhiên và đã trở thành món ăn đặc sản Nha Trang - Khánh Hòa nổi tiếng cuốn hút người sành ăn đặc sản đến thưởng thức, vì vậy yến sào thuộc món ăn cao cấp, cầu kỳ của nền văn hóa ẩm thực Việt Nam
Đặc điểm yến sào Khánh Hòa
-
Yến sào đây là một sản vật quý giá mà thiên nhiên ban tặng cho người dân Khánh Hòa. Ngày nay yến sào đã bước chân vào thiên đường đặc sản Miền Trung lừng danh.
-
Yến sào, tổ yến được xếp vào hàng cao mỹ vị, là một trong tám món ăn bổ dưỡng.
-
Thành phần trong tổ yến với hàm lượng protein cao (45-55%), trong đó chứa 18 loại axit amin, một số axit amin có hàm lượng rất cao như aspartic acid (4,69%), proline (5,27%) có tác dụng tái tạo tế bào cơ, các mô và da; có các axit amin không thể thay thế như cystein, phenylalamine (4,50%) có tác dụng tăng cường trí nhớ, tăng dẫn truyền xung động thần kinh, tăng hấp thụ vitamin D từ ánh nắng mặt trời; tyrosine và acid syalic (8,6%) có tác dụng phục hồi nhanh khí cơ thể bị nhiểm xạ hay tổn thương, glucosamine giúp phục hồi sụn bao khớp trong những trường hợp thái hóa khớp.
-
Yến sào khi ăn có vị ngọt, tính bình, bổ phế, vị, tăng cường sức khỏe, tỉnh táo tinh thần, tăng cường trí nhớ, thường được dùng trong những tiệc lớn của vua chúa ngày xưa. Ngày nay, người thường cũng có thể thưởng thức món yến này
-
Yến sào có đến 31 nguyên tố xuất hiện bằng phương pháp huỳnh quang tia X, rất giàu Ca và Fe là các khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Các nguyên tố có ích cho ổn định thần kinh trí nhớ như Mn, Br, Cu, Zn cũng có hàm lượng cao. Một số nguyên tố hiếm tuy với hàm lượng thấp, nhưng rất quý giá trong kích thích tăng tiêu hóa hấp thụ qua màng ruột như Cr, chống lão hóa, chống chất phóng xạ như Se.
-
Yến sào còn có công năng làm sạch phổi và các cơ quan hô hấp, làm giảm bệnh cúm và các triệu chứng dị ứng, làm tăng thể trọng, cân bằng các quá trình trao đổi chất trong cơ thể, tăng cường khả năng hoạt động thể lực và phản xạ thần kinh, bổ đối với hệ huyết học, làm tăng số lượng hồng cầu, huyết sắc tố, giảm thời gian đông máu, tăng cường các kích thích sinh trưởng cho các tế bào, phục hồi các tế bào bị thương tổn, chống lão hóa, hồi xuân, tăng tuổi thọ.
Cách thức sử dụng yến sào chế biến món ăn ngon
-
Chè yến: Cho yến đã làm sạch, hạt sen, đậu xanh vào nồi; đổ nước vừa phải, đun sôi 30 phút. Sau đó cho đường phèn vào, đun sôi 15 phút nữa. Múc chè yến ra chén cho nguội. Ăn trước khi đi ngủ.
-
Xúp yến (món ăn của người Trung Hoa): Yến đã chế biến nấu lẫn với cước cá mập, hạt sen, táo Tàu, tôm bóc vỏ, nấm mèo, nấm hương, gia vị đủ dùng. Món này thường thấy bán ở một số tiệm, và theo tiến sĩ Nguyễn Quang Phách, chỉ có khoảng 1% yến, còn 99% là bún Tàu dã yến và cước cá mập.
-
Yến nhồi bồ câu (món ăn cho vua): Bồ câu được làm sạch, bỏ nội tạng. Tổ yến đã chế biến, cước cá mập, nấm mèo, nấm hương được nhồi vào bụng bồ câu, chưng cách thủy cho nhừ. Rút xương bồ câu, vo tròn khối "thịt-yến" này và cho lên chảo rán vàng. Đây là món ăn "hàn", nên phải giữ cho ấm bụng. Sách xưa ghi lại cách ăn yến như sau: Vào lúc 19h00, lên giường nằm, tĩnh tâm đến khoảng 20-21h00. Có người mang yến đã nấu kỹ để nguội, bón cho ăn trong tư thế nằm. Ăn xong tráng miệng bằng nước sôi để nguội rồi ngủ.
Chính Gốc hướng dẫn bạn cách phân biệt yến thật yến giả
-
Cách thứ nhất: Dùng i - ốt hay ngâm nước. Nếu là tổ yến giả gặp nước sẽ nở ngay sau 2-3 phút và bóp vào tổ yến, tổ yến sẽ nhão ra vì do cấu trúc là tinh bột. Nếu là yến thật khi ngâm, đun sôi trong một thời gian 10-20 phút sẽ không tan không nhão mà chỉ thành những sợi yến nguyên vẹn.
-
Cách thứ 2: Lấy tổ yến cho vào dung dịch i-ốt, nếu là giả sẽ chuyển sang màu xanh, do tinh bột tác dụng với dung dịch i-ốt biến thành màu xanh.
-
Cách thứ 3: Đối với yến huyết, yến sào có màu đỏ, hồng khi nhúng một ít vào nước trà (chè xanh) nếu gặp yến giả nhuộm oxít sắt thì chúng sẽ phản ứng hóa học và đen sẫm lại.
-
Nói tóm lại: Người bán thường không cho bạn dùng các cách trên để thử chỉ khi mua về bạn mới nhận định được Cách duy nhất là bạn phải tìm hiểu thông tin về yến sào và nhận định chất lượng bằng cách nhìn, ngửi. Tổ yến thật có mùi tanh, mùi ẩm mốc. Nhìn tổ yến màu trắng ngà chứ không trong. Tổ yến làm giả rất khó đạt được mùi vị đặc trưng này, chúng thường có mùi lạ, hăng hắc hoặc mùi khác với yến thật.
Đặc sản Chính Gốc hướng dẫn bạn cách bảo quản yến sào không mất chất dinh dưỡng
-
Tổ yến nên được bảo quản trong môi trường khô và lạnh. Nên vắt khô yến rồi cho vào tủ lạnh, ngăn mát. Tốt nhất nên cho tổ yến vào tủ lạnh ở nhiệt độ khoảng 40 độ C. Thời gian lưu tổ yến khoảng 1 tuần, nếu muốn lưu lâu hơn, nên bật quạt thổi cho yến thật khô, rồi cất vào hộp kín, nơi khô ráo. Tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp. Nếu thấy tổ yến đã chuyển sang màu đen thì tổ yến đã bị hư/hỏng do vi khuẩn hoặc bị oxy hóa quá nhiều nên không sử dụng được nữa. Do vậy khi bảo quản tổ yến cần lưu ý giữ tổ trong môi trường sạch và cần quan sát cẩn thận.
Tuka<Chính Gốc>